Klasyczny liberalizm
Klasyczne poglądy liberalne cechuje nastawienie, że ani rząd, ani żadna grupa czy jednostka społeczna, nie powinny w żaden sposób zakłócać wolności jednostki, a jedynym dopuszczalnym zniewoleniem jest sytuacja, gdy jednostka stanowi rzeczywiste zagrożenie dla czyjejś wolności lub mienia. Państwo liberalne nie powinno "wtrącać się" w sprawy swoich obywateli, a podstawą budowania praw powinny być prawa naturalne.
Klasyczny liberalizm był za demokracją, jednak z zapewnieniem ochrony mniejszości przed tyranią większości.
Ekonomicznie klasyczny liberalizm był za polityką laissez faire i przeciw merkantylizmowi. Zgodnie z jego założeniami, ingerencja państwa w gospodarkę jest niepotrzebna, a nawet bardzo szkodliwa, gdyż biedzie najlepiej potrafi zaradzić szybko rozwijająca się gospodarka.
Liberalizm ekonomiczny
Liberalizm ekonomiczny (leseferyzm) postuluje wycofanie się państwa z ingerencji w gospodarkę. Postuluje prywatyzację, deregulację, obniżenie podatków i barier celnych.
Ekonomiczny liberalizm jest przeciwny socjaldemokratycznemu modelowi państwa opiekuńczego. Europejscy liberałowie nie są generalnie przeciwni umiarkowanej ingerencji państwa w służbę zdrowia, edukację, emerytury, walkę z biedą i bezrobociem. Konserwatywni liberałowie i libertarianie postulują ograniczenie roli państwa również w tych dziedzinach, proponując całkowitą prywatyzację lub mieszane modele prywatno-państwowe (jak np. w polskim zreformowanym systemie emerytalnym).
Liberałowie nie postulują walki z biedą i bezrobociem. Sposobem rozwiązania tych problemów jest obniżenie podatków, a tym samym pozostawienie w kieszeni podatnika pieniędzy na inwestycje, które to tworzą miejsca pracy i powodują obniżenie poziomu bezrobocia.
Liberalizm społeczny
Liberalizm społeczny jest za zachowaniem i rozszerzeniem praw i wolności obywatelskich, takich jak wolność słowa, wolność prasy, wolność religii itd. Partie liberalne są świeckie, choć niekoniecznie antyklerykalne. Pod tym względem do partii liberalnych zalicza się też partie lewicowe.
Europejscy i amerykańscy liberałowie są za równouprawnieniem niezależnie od płci i rasy, w tym prawom zakazującym dyskryminacji w miejscu pracy. Duża część liberałów jest za prawem do aborcji, do eutanazji, dekryminalizacją niektórych środków psychoaktywnych i równymi prawami dla homoseksualistów, w tym za prawnym uznaniem związków homoseksualnych, choć niekoniecznie zrównaniem ich z heteroseksualnym małżeństwem. Poglądy te odrzuca konserwatywny liberalizm.
Źródło: wikipedia.pl |